| Urbanizam: 2 - 3 | URBANIZAM 1, 2, 3 | ||
| PRVA STRANICA | |||
| Latinska riječ urbs znači grad. Urbanizam možemo zamijeniti rječju gradogradnja, jer govorimo o svjesnom planskom organiziranju masa zgrada, pojedinačnih i grupiranih (četvrti) u prostoru naselja. Važan je dakle odnos volumena i prostora i njihovo komponiranje koje čini prostorno-plastički okvir ljudskog života. Osnovni tipovi naselja su selo i grad, a elementi urbanizma su ulice i trgovi. Naselje može biti raspršeno (raštrkano), skupljeno (zbijeno) ili naselje u nizu (dugačko). Ulica će se očitovati kao prostorna linija usječena u korpus naselja. U gradovima zbog količine stanovnika ima malo prostora, zbog čega je odnos mase prema prostoru veći; na selu je obratno. Zato se u gradovima prostor uvlači i u same zgrade u obliku pasaža, prolaza, trijemova ili velikih prozora. Sastavni dio gradova čini i hortikultura, vrtna arhitektura. Poznajemo francuski park koji je strogo geometrijski orjentiran, i engleski park koji je organski, krivudav i "prirodan". Ovdje vidimo nekoliko primjera urbanističkog komponiranja - poput slike, na tlocrtu trg možemo doživjeti kao plohu, a ulicu kao liniju: | |||
 |
Antički Zadar - tipičnog, pravilnog, pravokutnog tlocrta uslovljenog Cardom i Decumanusom - glavnim ulicama svih antičkih gradova usmjerenih sjever-jug i istok-zapad, koji potječu od rimskog vojnog logora, castruma.
|
||
 |
Tlocrt Dubrovnika - grad je u početku građen neplanski (desna strana), da bi se 1296. gradskim Statutom odredila planska gradnja s druge strane (lijeva strana), i započinje gradnja Straduna koji dijeli grad na dvije nejednake polovice. |
||
Dio tlocrta New Yorka
- ogromnost grada pokušala se obuzdati pravilnim nizanjem volumena zgrada
u mrežu, čime je zbrka još više povečana zbog jednoličnosti i istovjetnosti
svakog njegovog dijela (tome još kumuju i imena ulica koje su označene
samo brojevima). Sveukupni dojam je bezličan, potpuna dehumanizacija
i lišavanje svake veze "grada" sa organskim, tj. sa ljudima. |
|||
|
|
|||